เขตการผลิตไวน์

เขตการผลิตไวน์

ดังได้กล่าวในเบื้องต้นแล้วว่าประเทศอิตาลีแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 20 แคว้น ในส่วนของการทำไวน์ก็มีการแบ่งเขตเช่นกัน เรียกว่า เขตการผลิตไวน์ หรือ Wine Regions ซึ่งได้มีการกำหนดไว้เป็น 4 เขตการผลิต คือ


The Northern Regions เขตนี้ประกอบไปด้วยแคว้นทางภาคเหนือ 7 แคว้น ได้แก่

1. Piemonte แคว้นนี้มีความโดดเด่นจากองุ่น 3 ชนิด คือ องุ่นดำพันธุ์ Nebbiolo พันธุ์ Barbera และองุ่นขาวพันธุ์ Moscato องุ่นดำพันธุ์ Nebbiolo ทำไวน์ Barolo และไวน์ Barbaresco ให้เป็นที่เลื่องลือ ไปทั่วโลก ส่วนองุ่นขาวพันธุ์ Moscato ก็ทำไวน์ Asti spumante ให้เป็นที่รู้จักกันทั่วไป

2. Valle d'Aosta แคว้นเล็กๆบนเทือกเขาแอลป์ มีไวน์ขาวที่เลื่องชื่อคือไวน์ Valle d'Aosta Chambave Moscato ที่ใช้องุ่นขาวพันธุ์ Moscato bianco ล้วนๆ

3. Lombardia ถึงแม้ว่าจะไม่โดดเด่นเท่าแคว้นเพื่อนบ้าน แต่ไวน์ Franciacorta และไวน์ Oltrepo Pavese ก็เป็นไวน์แดงที่เชิดหน้าชูตาของก็เป็นที่รู้จักกันในหมู่นักดื่มเช่นกัน

4. Liguria ไวน์ที่โดดเด่นที่สุดของแคว้นคงจะไม่หนีไปจากไวน์ Cinque Terre ที่ใช้องุ่นพันธุ์พื้นเมืองแท้ๆ 3 พันธุ์มาปรุงแต่ง

5. Trentino-Alto Adige พื้นที่ 9 ใน 10 เป็นเขาสูงและเนินเขาสลับกันไป เมือง Bolzano ที่อยู่ตอนบนของแคว้นมีไวน์ที่มีชื่อในภาษาเยอรมัน ส่วนเมือง Trento ที่อยู่ตอนล่างก็มีไวน์แดงออกสู่ชาวโลกมากพอ สมควรแต่ก็ยังไม่โด่งดังมากนัก

6. Friuli-Venezia Guilia เป็นแคว้นที่แทบจะไม่มีองุ่นพันธุ์พื้นเมืองเลย ไวน์ขาวที่มีชื่อจะใช้องุ่นจากฝรั่งเศสแทบทั้งสิ้น เช่น พันธุ์ Merlot พันธุ์ Chardonnay และพันธุ์ Tocai

7. Veneto เป็นแคว้นที่มีไวน์เด่นๆออกมามากมายทั้งไวน์ Bordeaux-type blends และไวน์ที่เป็นแบบอย่างของชาว Venetian เอง ส่วนใหญ่จะใช้องุ่นพันธุ์พื้นเมือง เช่น พันธุ์ Corvina Veronese พันธุ์ Rondinella พันธุ์ Molinara และพันธุ์ Trebbiano toscano

เขต The Northern Regions จะมีผลผลิต DO wines ประมาณ 25.23% ของทั้งประเทศ สภาพทางภูมิศาสตร์เป็นภูเขาสูงซึ่งเป็นแนวของ Italian alps มีหิมะปกคลุมในฤดูหนาว มีที่ราบบริเวณตอนล่างของแคว้น อากาศในตอนกลางวันจะอบอุ่นด้วยแสงจากดวงอาทิตย์และในตอนกลางคืนจะมีอากาศที่หนาวเย็น ซึ่งมีผลทำให้องุ่นที่ปลูกในแคว้นนี้มีลักษณะเด่นในตัวเองที่แตกต่างจากถิ่นอื่นๆ แคว้นที่มีการผลิตไวน์ได้มากที่สุดคือแคว้น Veneto รองลงไปเป็นแคว้น Piemonte ส่วนแคว้นที่ผลิตได้น้อยที่สุดคือ แคว้น Valle d’Aosta

The Central Regions เขตนี้ประกอบไปด้วยแคว้นทางภาคกลาง 6 แคว้น ได้แก่

1. Emilia-Romagna แคว้นที่มีความเป็นมาตั้งแต่ยุคจักรวรรดิ์โรมันเรืองอำนาจ มีไวน์ Lambrusco ที่ถือได้ว่าเป็นเอกลักษณ์ของแคว้นเลยทีเดียว

2. Toscana เป็นแคว้นที่ทำให้ไวน์อิตาเลียนมีชื่อก้องโลกคู่กับแคว้น Piemonte มีไวน์แดงหลายชนิดใน vintage ดีๆสามารถเทียบชั้นกับไวน์ระดับ Premier Gran Cru ของแคว้น Bordeaux เลยทีเดียว ไวน์ Masseto ไวน์ Bolgheri Sassicaia และไวน์ Brunello di Montalcino เป็น 3 ทหารเสือไวน์อิตาเลียนที่เป็นที่ยอมรับกันอย่างแท้จริง ทั้งนี้ยังไม่นับไวน์ Chianti ไวน์ระดับกลางที่ครองใจชาวอิตาเลียนตลอดมา

3. Umbria ไวน์ Orvieto d'Umbria เป็นไวน์ขาวที่รู้จักกันโดยทั่วไป เป็นแคว้นหนึ่งที่อนุรักษ์องุ่นพันธุ์พื้นเมืองไว้อย่างเหนียวแน่น องุ่นพันธุ์ Sangiovese และพันธุ์ Trebbiano toscano เป็นองุ่นพันธุ์หลัก ที่ใช้ทำไวน์

4. Marches ไวน์ Rosso Conero เป็นไวน์แดงที่มีชื่อของแคว้น ที่ใช้องุ่นพื้นเมืองพันธุ์ Montepulciano และพันธุ์ Sangiovese ผสมกัน และไวน์ขาว Verdicchio dei Castelli di Jesi ที่เป็น dry wine ก็เป็นที่กล่าวขวัญถึง

5. Lazio เป็นแคว้นใหญ่แคว้นหนึ่งที่มีการทำไวน์ได้มาก ไวน์ Ovieto ก็เป็นไวน์ขาวที่มีชื่อเช่นเดียวกับไวน์ Orvieto d'Umbria ของชาว Umbria และไวน์ Est! Est!! Est!!! di Montefiascone ที่เป็นที่รู้จัก กันมาเนิ่นนาน

6. Abruzzo แคว้นที่มีสภาพทางภูมิศาสตร์เป็นภูเขาสูงสลับกับป่าไม้ มีสภาพอากาศเฉพาะถิ่นที่เอื้อต่อการปลูกองุ่นได้ดี แต่แคว้นนี้มีไวน์ Montepulciano d'Abruzzo เท่านั้นที่เป็นไวน์แดงที่โดดเด่น



เขต The Central Regions มีผลผลิต DO wines ประมาณ 38.37% ของทั้งประเทศ สภาพทางภูมิศาสตร์เป็นเทือกเขา Apennines สลับกับที่ราบ เป็นแคว้นที่มีการทำไวน์ในแบบฉบับของชาวอิตาเลียน เช่น ไวน์ Chianti และไวน์ Lambrusco แคว้นที่ผลิตได้มากที่สุดคือแคว้น Emilia-Romagna รองลงไปเป็นแคว้น Lazio และที่ผลิตได้น้อยที่สุดคือแคว้น Umbria

The Southern Regions เขตนี้ประกอบไปด้วยแคว้นทางภาคใต้ 5 แคว้น ที่อยู่บนคาบสมุทร ได้แก่

1. Molise แคว้นเล็กๆที่เคยรวมอยู่กับแคว้น Abruzzo ไม่ค่อยมีไวน์เด่นออกสู่ชาวโลกมากนัก แต่ผู้เชี่ยวชาญไวน์อิตาเลียนหลายท่านกล่าวกันว่าอีกไม่นานแคว้น Molise จะทำให้นักดื่มไวน์ต้องตื่นตะลึงกับ ผลงานที่จะออกมา

2. Campania ไวน์ Lacryma Christi หรือไวน์น้ำตาพระเจ้า และไวน์ Taurasi ทำให้แคว้นนี้เป็นที่รู้จักของนักดื่มทั่วโลก

3. Puglia เป็นแคว้นที่มีผลผลิต DO wines ได้มากที่สุดในบรรดาแคว้นทั้งหลายเพียงแต่ยังคงเป็นไวน์ในระดับธรรดาไม่ค่อยจะมีไวน์ที่โดดเด่นนัก ส่วนใหญ่จะใช้องุ่นพันธุ์พื้นเมืองมาทำไวน์ ที่เด่นๆจะเป็นพันธุ์ Primitivo ซึ่งเป็นต้นกำเนิดขององุ่นพันธุ์ Zinfandel ที่ไปโด่งดังในรัฐคาลิฟอร์เนีย และพันธุ์ Uva di Troia ที่มีแหล่งกำเนิดจากเมือง Troy ที่ชาวกรีกนำมาปลูกบริเวณเมือง Tarantino ของแคว้น Basilicata

4. Basilicata เป็นแคว้นที่มีความยากจนของพลเมืองอีกมาก เหตุเพราะขาดความจูงใจของนักลงทุน มีจุดเด่นอยู่ที่มีพื้นที่ปลูกองุ่นจะอยู่ตามเชิงเขา Monte Vulture ซึ่งน่าจะเป็นพื้นที่ปลูกองุ่นที่สูงที่สุดในทวีปยุโรป

5. Calabria ผลผลิตไวน์จากแคว้นนี้เริ่มลดลงตั้งแต่ปีค.ศ.1960 ทำให้มีพัฒนาการค่อนข้างช้าเมื่อเทียบกับแคว้นอื่นๆ มีเพียงไวน์แดง Scavigna ที่ใช้องุ่นพันธุ์ Gaglioppo เป็นหลักเท่านั้นที่น่าสนใจ



เขต The Southern Regions มีผลผลิต DO wines ประมาณ 20.24% ของทั้งประเทศ ด้วยมีสภาพทางภูมิศาสตร์ที่เป็นภูเขาสูงค่อนข้างทุรกันดาร และมีป่าทึบทำให้พื้นที่ปลูกองุ่นมีน้อย แต่ไวน์ของเขตนี้ก็มีแบบฉบับที่แตกต่างจากที่อื่นคือจะมีระดับแอลกอฮอล์ค่อนข้างสูง แคว้นที่ผลิตไวน์ได้มากที่สุดคือแคว้น Puglia และน้อยที่สุดคือแคว้น Molise

The Island Regions เขตนี้ประกอบไปด้วยแคว้นที่เป็นเกาะใหญ่ทั้ง 2 เกาะ ได้แก่

1. Sardinia ไวน์จากแคว้นนี้ส่วนใหญ่ใช้องุ่นพันธุ์พื้นเมือง เช่น พันธุ์ Malvasia พันธุ์ Moscato และพันธุ์ Nasca แทบทั้งสิ้น รวมทั้งพันธุ์ Cannonau และพันธุ์ Monica พันธุ์องุ่นเก่าแก่ที่นำมาจากสเปน ในช่วงศตวรรษที่ 15-17

2. Sicily เป็นแคว้นที่มีผลผลิต DO wines ได้มากพอๆกับแคว้น Veneto และแคว้น Emilia-Romagna มีความเป็นมาในอดีตที่หลากหลายทั้งเศรษฐกิจและการเมือง มีไวน์ Marsala ที่จัดอยู่ในประเภท Fortified wine เกิดจากความคิดของนาย John Woodhouse ชาวเมือง Liverpool จากประเทศอังกฤษเมื่อปีค.ศ.1773 ซึ่งถือว่าเป็นตำนานของชาว Sicilian เลยทีเดียว

เขต The Island Regions มีผลผลิต DO wines ประมาณ 16.14% ของประเทศ สภาพทางภูมิศาสตร์เป็นเกาะในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ทั้ง 2 แคว้น มีการทำไวน์มาตั้งแต่สมัยโบราณ แคว้น Sicily จะมีผลผลิตไวน์มากกว่าแคว้น Sardinia